Umowa pożyczki co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnprawnych. W art. 2 pkt 4 ustawa u.p.c.c. stanowi jednak, że nie podlegają podatkowi PCC czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
a) opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
b) zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
– umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
– (uchylone),
– umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych;
Z tego wynika, że opodatkowanie umowy pożyczki podlega albo podatkowi PCC albo VAT. Nie występuje sytuacja opodatkowania oboma podatkami. Jeżeli dana czynność obrotu prawnego podlega przepisom ustawy z 2004 r. o p.t.u., to nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, przy czym zasada ta ma zastosowanie niezależnie od tego, która ze stron czynności cywilnoprawnej wymienionej w ustawie z 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu jej dokonania jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub od tego podatku zwolniona. Ustawodawca wyłączył skutki podatkowe danej czynności cywilnoprawnej w tym podatku, gdy ta sama czynność cywilnoprawna wywołała w stosunku do jednej ze stron tej czynności skutki podatkowe w podatku VAT. Skutki te mogą mieć postać opodatkowania bądź zwolnienia podatkowego. Jednak nie jest wystarczająco wykazanie tylko statusu podatnika VAT. Należy w każdej indywidualnej sprawie weryfikować czy z racji dokonania tej czynności cywilnoprawnej powstaje obowiązek z tytułu podatku od towarów i usług, czy też nie, a więc czy strona tej konkretnej czynności jest opodatkowana tym podatkiem lub z podatku tego jest zwolniona. Przepisy u.p.c.c. nie wymagają aby działalność pożyczkowa musiała być działalnością główną przedsiębiorcy. Jeżeli podmiot prowadzący działalność gospodarczą udziela pożyczki to mimo, iż nie jest to zasadniczy zakres działalności i czynność taka nie została wskazana w przedmiocie działalności w Krajowym Rejestrze Sądowym, to udzielenie pożyczki należy uznać za czynność w ramach prowadzonej działalności opodatkowanej podatkiem VAT .
Z punktu widzenia wyłączenia podatkowego określonego w art. 2 pkt 4 u.p.c.c. nie jest istotne czy obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług przekształci się w zobowiązanie podatkowe w tym podatku, a więc dotyczy również sytuacji, w których stroną czynności cywilnoprawnej będzie podatnik podatku od towarów i usług zwolniony podmiotowo, jak również gdy czynność będzie zwolniona przedmiotowo z tego podatku. O wyłączeniu umowy pożyczki spod działania przepisów tej ustawy nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy są podatnikami podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt że przynajmniej jedna z nich z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona z tego podatku.
Co się tyczy podstaw to opodatkowania podatkiem VAT, to na gruncie u.p.t.u. udzielanie pożyczek klasyfikowane jest jako usługa. W wyniku bowiem spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Zatem usługi udzielania pożyczek stanowią czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, stosownie do art. 5 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy i art. 15 ust. 2 tej, przy czym korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemające osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.
Radca prawny z Bydgoszczy pomoże w sprawach egzekucji administracyjnych, interpretacji podatkowych, odzyskiwania VAT oraz opodatkowania pożyczek. Więcej o naszych usługach TUTAJ
MFLegal Kancelaria Radcy Prawnego zapewnia kompleksową obsługę prawną we wszystkich aspektach działalności prowadzonej przez naszych Partnerów. Zapewniamy doradztwo prawne w sprawach skarg kasacyjnych, apelacji, sprzeciwów od nakazów zapłaty, a także prawa medycznego spadkowego, rozwódów i odszkodowań.