Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli:
O przyjęciu lub odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania Sąd Najwyższy orzeka na posiedzeniu niejawnym.
Spełnienie wymagania konstrukcyjnego skargi kasacyjnej polega na złożeniu wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania oraz jakiegokolwiek uzasadnienia tego wniosku i tylko to podlega kontroli sądu drugiej instancji, gdyż merytoryczna ocena zasadności wniosku należy do Sądu Najwyższego orzekającego w przedmiocie przyjęcia skargi do rozpoznania.
Wskazanie zagadnienia prawnego uzasadniającego rozpoznanie skargi powinno nastąpić przez określenie przepisów prawa, w związku z którymi zostało sformułowane (I PKN 649/2001).
Powołanie się przez wnoszącego skargę na uchwałę Sądu Najwyższego, która nie została uwzględniona przez sąd drugiej instancji w ustalonym stanie faktycznym sprawy, nie stanowi przedstawienia zagadnienia prawnego uzasadniającego rozpoznanie kasacji , jeżeli skarga nie jest oparta na zarzucie naruszenia przepisów postępowania.
Prrzedstawienie okoliczności uzasadniających rozpoznanie skargi oraz przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia są niezależnymi od siebie elementami konstrukcyjnymi skargi różniącymi się funkcją i celem. Przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie pozostaje, natomiast przedstawienie okoliczności uzasadniających rozpoznanie skargi polega na wskazaniu przesłanek, według których Sąd Najwyższy orzeka o przyjęciu bądź odmowie przyjęcia kasacji do rozpoznania. Wypełnienie obowiązku związanego z drugim z omawianych wymogów skargi - nałożonego na osoby uprawnione do sporządzenia skargi, którymi są profesjonalni pełnomocnicy procesowi lub podmioty o kwalifikacjach wskazanych w ustawie - nie może być zastąpione przez powołanie podstaw skargi i ich uzasadnienia. Byłoby to bowiem zbędnym powielaniem argumentów wskazanych w uzasadnieniu podstaw kasacyjnych, służących wykazaniu ich zasadności (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000 r. V CKN 1780/2000 OSNC 2001/3 poz. 52). Takie ujęcie relacji między tymi istotnymi elementami kasacji, nie oznacza, że okoliczności uzasadniające rozpoznanie skargi mogą nie pozostawać w merytorycznym związku z podstawami, na których kasacja została oparta. Wręcz przeciwnie, wykazywanie, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, bądź istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie powinno być oparte - aby wywołać skutek w postaci przyjęcia kasacji do rozpoznania - na przepisach prawa powołanych w podstawach skargi. W przeciwnym razie Sąd Najwyższy, po przyjęciu skargi do rozpoznania, dokonywałby wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, których naruszenia skarżący nie zarzucał w skardze. Byłoby to sprzeczne z podstawową regułą orzekania, zgodnie z którą Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia oraz jej podstaw. Sąd Najwyższy nie może zatem odmówić przyjęcia skargi do rozpoznania, jeśli okoliczności uzasadniające jej rozpoznanie, wykazane zostały na gruncie przepisów prawa nie powołanych w podstawach skargi (III CK 137/2002).
Wymaganie przedstawienia w skargi okoliczności uzasadniających jej rozpoznanie jest związane z faktem, że podstawowym celem postępowania kasacyjnego jest ochrona interesu publicznego przez zapewnienia jednlitości wykładni oraz wkład Sądu Najwyższego w rozwój prawa i jurysprudencji (np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2000 r. II CZ 178/99 OSNC 2000/7-8 poz. 147). Wymaganie to łączy się ściśle z instytucją tzw. przedsądu, w ramach której Sąd Najwyższy może odmówić przyjęcia skargi do rozpoznania. Z tej przyczyny spełnienie wymagania, o którym mowa, nie może polegać na odwołaniu się przez stronę skarżącą do uzasadnienia powołanych podstaw kasacyjnych, wymaga natomiast wyodrębnionego przedstawienia okoliczności uzasadniających rozpoznanie skargi przez odniesienie się do przesłanek i uzasadnienie twierdzenia, że przesłanki te w sprawie zachodzą (np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2000 r. V CKN 1780/2000 OSNC 2001/3 poz. 52, czy z dnia 17 października 2001 r. III CZ 98/2001 OSNC 2002/5 poz. 71). Okoliczności uzasadniające rozpoznanie skargi powinny być przy tym przedstawione w formie profesjonalnego, jurydycznie poprawnego wywodu, nadającego się do merytorycznej oceny i zajęcia stanowiska. Powołanie się na przesłankę wymaga wyjaśnienia, jakie zagadnienie prawne występuje w sprawie i dlaczego jest ono istotne. Podobnie ma się rzecz, gdy chodzi o powołanie się na przesłankę wykładnie w takim wypadku konieczne jest określenie, które przepisy wymagają wykładni Sądu Najwyższego, ze wskazaniem, na czym polegaą związane z tym poważne wątpliwości, lub z przedstawieniem rozbieżności występujących w orzecznictwie sądów (np. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r. III CKN 570/2001 Biuletyn Sądu Najwyższego 2002/7 str. 10). Wymaganiom takim nie czyni zadość ogólnikowe nawiązanie przez skarżącego do treści przepisów oraz do przytoczonych podstaw kasacyjnych.
Zagadnienie prawne
Zagadnienie prawne jest to zagadnienie, które wiąże się z określonym przepisem prawnym, którego wyjaśnienie ma znaczenie nie tylko dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, ale także dla rozstrzygnięcia innych podobnych spraw. Rozstrzygnięcie zagadnienia prawnego nie może się sprowadzać do odpowiedzi na zarzuty skarżącego skierowane pod adresem zaskarżonego orzeczenia ani też do odpowiedzi na wątpliwości skarżącego, które można wyjaśnić za pomocą obowiązujących reguł wykładni bądź w drodze prostego zastosowania przepisów.(I PK 306/2002).
Okolicznościami uzasadniającymi rozpoznanie skargi są tylko takie okolicznośc, które Sąd Najwyższy może wziąć pod rozwagę przy rozpoznawaniu skargi (II CZ 22/2002).Do Sądu Najwyższego należy ocena, czy wskazywane przez skarżącego zagadnienie prawne rzeczywiście nim jest i czy jest ono na tyle istotne, by sprawa została rozpoznana przez najwyższą instancję sądową. Rzeczą sądu drugiej instancji jest jedynie formalnie stwierdzenie, czy skarżący przedstawił okoliczności uzasadniające rozpoznanie skargi.
Przedstawienie okoliczności, uzasadniających rozpoznanie skargi ze względu na występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne, polega na sformułowaniu tego zagadnienia i wskazaniu argumentów, które prowadzą do rozbieżnych ocen. Wypełnienie tego obowiązku - nałożonego na osoby uprawnione do sporządzenia skargi, którymi są profesjonalni pełnomocnicy procesowi lub podmioty o kwalifikacjach wskazanych w ustawie - nie może być zastąpione przez powołanie podstaw kasacji i ich uzasadnienie, czy też wskazanie „konkretnych zarzutów stawianych orzeczeniu Sądu drugiej instancji” (II CZ 35/2001).
Nie stanowi istotnego zagadnienia prawnego uzasadniającego przyjęcie kasacji do rozpoznania problem prawny, którego wyjaśnienie nie miałoby żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy w ustalonym stanie faktycznym (II PK 98/2005).
Wskazanie na potrzebę wykładni art. 233 § 1 kpc nie stanowi okoliczności uzasadniającej rozpoznanie kasacji (II UK 107/2002).
Przedstawienie okoliczności uzasadniających przyjęcie kasacji do rozpoznania nie może polegać na powtórzeniu treści przepisu, lecz konieczne jest wyjaśnienie, jakie zagadnienie prawne występuje w sprawie i dlaczego jest ono istotne, albo określenie, które przepisy wymagają wykładni Sądu Najwyższego, ze wskazaniem, na czym polegają związane z tym poważne wątpliwości, lub z przedstawieniem rozbieżności występujących w orzecznictwie sądów.
Jeżeli Sąd Najwyższy zajął już stanowisko w kwestii zagadnienia prawnego lub wykładni przepisów i wyraził swój pogląd we wcześniejszej uchwale, a nie zachodzą żadne okoliczności uzasadniające zmianę tego poglądu (I PK 230/2002).
Ocena zastosowania przepisów zawierających klauzule generalne (zwroty niedookreślone) zależy od całokształtu występujących w sprawie okoliczności i dlatego nie może służyć do ogólnego ujęcia zagadnienia prawnego (I PK 558/2002).
W sprawie nie występuje istotne zagadnienie prawne jeżeli wskazana przez stronę wykładnia przepisu jest powszechnie przyjęta w orzecznictwie oraz literaturze i została uwzględniona przez sądy obu instancji (I PKN 129/2001).
Wykładnia przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów
Nie istnieje potrzeba wykładni przepisów prawa ani nie występuje w sprawie istotne zagadnienie prawne , jeżeli Sąd Najwyższy zajął już stanowisko w kwestii tego zagadnienia prawnego lub wykładni przepisów i wyraził swój pogląd we wcześniejszej uchwale, a nie zachodzą żadne okoliczności uzasadniające zmianę tego poglądu (I PK 230/2002).
Rozbieżność w orzecznictwie sądów nie może być utożsamiana z rozbieżnością w sposobie interpretacji lub stosowania przepisów prawnych przez sąd pierwszej oraz sąd drugiej instancji w związku z orzekaniem w tej samej sprawie (I PK 557/2002).
Jeżeli wykładnia przepisów wskazanych jako podstawy sakrgi nie budzi wątpliwości, a ich stosowanie nie powoduje rozbieżności w orzecznictwie, Sąd Najwyższy, po stwierdzeniu, że w sprawie nie doszło do oczywistego naruszenia prawa ani do nieważności postępowania, odmawia przyjęcia skargi do rozpoznania Brak potrzeby wykładni przepisów prawnych , wystąpi wtedy, gdy przepisy te zostały dostatecznie wyjaśnione w dotychczasowej judykaturze sądowej, a w szczególności w judykaturze Sądu Najwyższego (I PKN 178/2001).
Różne rozstrzygnięcia sądów, występujące w odmiennych stanach faktycznych, nie oznaczają rozbieżności w orzecznictwie (I PKN 70/2001).
Zapraszamy do zapoznania się z usługami radców prawnych w zakresie przygotowania skargi kasacyjnej zaprezentowanymi tutaj.
MFLegal Kancelaria Radcy Prawnego zapewnia kompleksową obsługę prawną we wszystkich aspektach działalności prowadzonej przez naszych Partnerów. Zapewniamy doradztwo prawne w sprawach skarg kasacyjnych, apelacji, sprzeciwów od nakazów zapłaty, a także prawa medycznego spadkowego, rozwódów i odszkodowań.
 |
 |
 |
 |
 |
