Skarga kasacyjna powinna zawierać:
Ponadto skarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a w sprawach o prawa majątkowe powinna zawierać również oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia. Do skargi kasacyjnej dołącza się także dwa jej odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego oraz dla Prokuratora Generalnego, chyba że sam wniósł skargę.
Aby Sąd Najwyższy mógł rozpatrzyć skargę, musi ona spełniać wymogi formalne. Musi więc wskazać zakres zaskarżenia i dotyczyć tylko rozstrzygnięcia sądu, a nie odnosić się do treści żądania pozwu. Trzeba w niej zaznaczyć, co się kwestionuje w orzeczeniu sądu II instancji (III CK 322/2002). Strona może uzupełnić braki skargi kasacyjnej do chwili upływu terminu do jej wniesienia (I PZ 25/2005). Po upływie terminu nie jest dopuszczalne uzupełnienie skargi przez wskazanie jej nowych podstaw (I PZ 74/97).
Prawidłowe sformułowanie podstawy skargi polega na powołaniu konkretnych przepisów prawa, którym zdaniem skarżącego uchybił sąd odwoławczy, uzasadnieniu zarzutu ich naruszenia, a w razie zgłoszenia zarzutów z zakresu prawa formalnego - na wykazaniu dodatkowo, że te wszystkie uchybienia mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy (IV CKN 1594/2000).
Wymagania formalne skargi obejmują wymogi przewidziane dla pism procesowych i szczególne, zakreślane przepisami prawa procesowego, dla tego środka zaskarżenia. Badanie wymogów nie obejmuje kwestii przyjęcia sakrgi do rozpoznania ani badania zasadności podstaw, na których jest ona oparta. Wchodzą one w zakres kompetencji orzeczniczych zastrzeżonych dla Sądu Najwyższego (II CZ 167/2002).
Błędne nazwanie środka zaskarżenia kasacją, która spełnia wymagania określone w art. 398[4] kpc, nie uzasadnia jej odrzucenia przez sąd drugiej instancji (art. 398[6] § 1 kpc), jeżeli oczywistą intencją skarżącego jest wniesienie skargi kasacyjnej (I PZ 23/2005). Skarga nie zawierająca podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia ulega odrzuceniu (I PKN 22/96). Skarga, w której jako podstawy przytoczono całe akty prawne bez skonkretyzowania przepisów, których dotyczą podniesione zarzuty, podlega odrzuceniu (I PKN 38/2000).
Skarga kasacyjna nie spełnia istotnego wymagania procesowego , jeżeli brak w niej sformułowania wniosku co do sposobu rozstrzygnięcia skargi (I PKN 57/97). Wymienienie w uzasadnieniu skargi przepisu prawa materialnego (lub procesowego) bez powiązania z twierdzeniem, że jego naruszenie stanowi podstawę skargi, jest równoznaczne z niewskazaniem podstawy skargi (I PKN 637/99).
Powołane w skardze liczne przepisy prawa, których naruszenia w żadnej mierze się nie uzasadnia, stanowią pozorne wskazanie podstawy kasacyjnej (I PKN 741/99). Samo przytoczenie treści któregokolwiek punktu kpc nie stanowi „przytoczenia podstaw kasacyjnych” (III CZ 4/97).
Obowiązek zachowania przymusu adwokacko-radcowskiego odnosi się również do pisma procesowego związanego z uzupełnieniem braków formalnych skargi kasacyjnej (I CKN 334/97).
W jednolitym, wielokrotnie publikowanym orzecznictwie Sąd Najwyższy konsekwentnie wyjaśniał, że nie stanowi uzasadnienia kasacyjnego zarzutu naruszenia prawa materialnego powtórzenie ustawowego zwrotu: „przez błędną wykładnię”; uzasadnieniem tym jest wywód prawny na temat naruszonego przepisu ze stanowiskiem, jak należy ten przepis wykładać i dlaczego dokonana w zaskarżonym wyroku jego interpretacja jest błędna. Jeśli natomiast podstawę skargi stanowi zarzut niewłaściwego zastosowania wskazanego przepisu prawa materialnego uzasadnieniem jest wyjaśnienie, dlaczego przyjęty za podstawę prawną zaskarżonego rozstrzygnięcia przepis nie ma związku z ustalonym stanem faktycznym i jaki inny przepis sąd powinien był zastosować (II UKN 56/2000).
Odróżnić należy od siebie przytoczenie podstaw kasacyjnych oraz uzasadnienie tych podstaw. Dlatego też nie stanowi należytego przytoczenia podstaw ograniczenie się do powołania się na przepis , bez równoczesnego określenia konkretnych przepisów czy to prawa materialnego, czy też prawa procesowego, które zostały naruszone. W związku z powoływaniem się na drugą z podstaw kasacyjnych na skarżącym ciąży również obowiązek wykazania, że konkretne uchybienie procesowe mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (I CKN 68/97).
Niedopuszczalne jest równoczesne powołanie się w skardze na dwie, alternatywne postacie naruszenia prawa materialnego. W skardze należy dokładnie wskazać zakres, w jakim orzeczenie sądu drugiej instancji jest zaskarżane. On bowiem, łącznie z przytoczonymi podstawami skargi, a nie końcowy wniosek kasacyjny, określa - przede wszystkim - przedmiot rozpoznania „w granicach skargi” (I CKN 96/98).
Okoliczności, które podniesione zostały w uzasadnieniu skargi, ale nie wiążą się z podstawami, na których została ona oparta, nie mogą być traktowane jako samodzielne, dalsze podstawy skargi. Rozpoznanie sprawy przez Sąd Najwyższy w granicach skargi oznacza, że Sąd Najwyższy rozpoznaje sprawę tylko w granicach zakreślonych przez wniosek skargi i przytoczone w niej podstawy kasacyjne z tym, że wobec wyraźnego nakazu ustawy bierze z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania (II CKN 11/96).
Sąd Najwyższy działając jako instancja kasacyjna nie jest uprawniony do ustalania, poszukiwania, bądź też dociekania w przedmiocie istoty i rzeczywistej treści przytoczonych w skargi zarzutów, bądź też korygowania oznaczenia powołanych w tejże skargi przepisów zarówno z zakresu prawa materialnego jak i procesowego (II CKN 189/97).
Jeżeli strona w skardze kasacyjnej jedynie ogólnikowo zarzuca, że rozstrzygnięcie sprawy dotknięte jest wadami powodującymi jego nieprawidłowość lub niesłuszność, przy czym nie wskazuje wyraźnie i jednoznacznie, na czym miałoby polegać niewypełnienie przez sąd drugiej instancji właściwych mu zadań, to w takiej sytuacji Sąd Najwyższy nie może wdawać się w dociekanie zasadności tak sformułowanych zarzutów, gdyż nie można ich traktować jako wymaganego przytoczenia podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienia. Nie dotyczy to jednak okoliczności, które skutkują nieważność postępowania (II CKN 21/96).
Nie spełnia wymogu uzasadnienia podstaw kasacyjnych jedynie odwołanie się skarżącego do argumentów i wywodów zamieszczonych w jego apelacji (II CKN 308/2000). Braki skargi w zakresie przytoczenia podstaw kasacyjnych, ich uzasadnienia oraz wniosków o uchylenie lub zmianę wyroku w całości lub w części nie podlegają naprawieniu w trybie właściwym dla usuwania braków formalnych pisma procesowego. Nie jest również dopuszczalna wykładnia zakresu zaskarżenia i jego kierunków, gdyż skarga powinna być tak zredagowana, aby nie stwarzała żadnych wątpliwości interpretacyjnych (II CKN 404/97 ). Nie jest wskazaniem podstawy kasacyjnej zarzut naruszenia aktu prawnego w całości (II UKN 662/2000).
Nie jest możliwe odrzucenie skargi w odniesieniu tylko do jednej z podstaw lub tylko co do części zarzutów, w sytuacji, gdy ze względu na inną podstawę albo zarzuty zgłoszone w jej ramach, wniesiony środek odwoławczy jest dopuszczalny i podlega rozpoznaniu (II CKN 460/97). Niezłożenie w skardze wniosku o uchylenie lub zmianę zaskarżanego wyroku w całości lub w części powoduje jej odrzucenie bez wzywania o uzupełnienie tego braku (II CKN 711/2000).
Niezamieszczenie w skardze kasacyjnej wniosku o uchylenie lub zmianę zaskarżonego wyroku w całości lub w części stanowi istotną wadę, która nie podlega usunięciu w trybie art. 130 kp (II UKN 135/99).
Wniesienie skargi przez stronę jest jedną czynnością procesową, niezależnie od tego w ilu pismach procesowych zostanie ona sporządzona (V CKN 715/2000).
Spełnienie obowiązku wynikającego z art. 393[3] § 1 pkt 3 kpc powinno przybrać formę wyodrębnionego wywodu prawnego, w którym skarżący wykaże, jakie konkretnie występujące w sprawie okoliczności pozwalają zakwalifikować skargę do rozpoznania, i uzasadni, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi przesłanek usprawiedliwiających przyjęcie skargi
Wniosek o przyjęcie do rozpoznania
Skarga, by odpowiadać wymogom nałożonym art. 398[4] § 1 kpc, spełnić musi m.in. dwa równorzędne warunki: przytoczyć podstawy kasacyjne i ich uzasadnienie oraz zawierać wniosek o przyjęcie skargi do rozpoznania i jego uzasadnienie. Odrębne uregulowanie przez ustawodawcę obu kategorii wymagań dowodzi tego, że nie są one tożsame i wymagają właściwego zredagowania i przedstawienia przez autora skargi
Spełnienie obowiązku powinno przybrać formę wyodrębnionego wywodu prawnego, w którym skarżący wykaże, jakie konkretnie występujące w sprawie okoliczności pozwalają zakwalifikować skargę do rozpoznania, i uzasadni, dlaczego odpowiadają one ustawowemu katalogowi przesłanek usprawiedliwiających przyjęcie skargi (V CZ 202/2002). Odwołanie się przez skarżącego do uzasadnienia podstaw kasacyjnych, bez przedstawienia okoliczności wskazanych nie stanowi spełnienia tego obowiązku (V CKN 1780/2000).
Nie chodzi tu, jak podnoszą skarżący w zażaleniu, o uzasadnienie wniesienia skargi kasacyjnej, funkcję tę bowiem spełnia uzasadnienie jej podstaw, lecz o wskazanie argumentacji przekonującej o potrzebie przyjęcia jej do rozpoznania przez Sąd Najwyższy, dlatego nie spełnienia obowiązku określonego w art. 398[4] § 1 pkt 3 kpc odwołanie się przez skarżącego do uzasadnienia podstaw kasacyjnych, stanowiącego odrębny element konstrukcyjny skargi kasacyjnej. Zawarty wymóg przedstawienia okoliczności uzasadniających rozpoznanie skargi umożliwił stronie przekonanie Sądu Najwyższego o istnieniu przesłanek, na których opiera się wstępne badanie skargi pod kątem dopuszczenia jej do rozpoznania. Jak wskazywano w orzecznictwie, bez tej argumentacji, skarga byłaby środkiem odwoławczym niezupełnym, a selekcja wnoszonych skargi, dokonywana przez Sąd Najwyższy w ramach przedsądu - nazbyt dowolna. Wymóg zawarcia w skardze kasacyjnej wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania oraz jego uzasadnienia stanowi element konstrukcyjny skargi, którego niedochowanie powoduje, że dotknięta jest ona brakiem nieusuwalnym i w związku z tym podlega odrzuceniu a limine. Ze względu na tak daleko idące skutki powinien on być określony w sposób na tyle jasny i jednoznaczny, by skarżący mógł przy sporządzaniu skargi kasacyjnej wyrobić sobie przekonanie, w jaki sposób może go wypełnić, a równocześnie by ocena jego spełnienia oparta była na jednakowych w każdym przypadku kryteriach (II CZ 89/2005).
Spełnienie wymagania konstrukcyjnego skargi kasacyjnej wynikającego z art. 398[4] § 1 pkt 3 kpc polega na złożeniu wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania oraz jakiegokolwiek uzasadnienia tego wniosku i tylko to podlega kontroli sądu drugiej instancji, gdyż merytoryczna ocena zasadności wniosku należy do Sądu Najwyższego orzekającego w przedmiocie przyjęcia skargi do rozpoznania (art. 398[9] kpc) (II PZ 32/2005).
Złożenie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania i jego uzasadnienie (art. 398[4] § 1 pkt 3 kpc) polega na przedstawieniu, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących wątpliwości lub wywołujących rozbieżność w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Nie spełnia tego wymagania stwierdzenie, że „utrzymanie zaskarżonego wyroku narusza słuszny interes strony i przeczy porządkowi prawnemu” (II PK 201/2005).
Okoliczności uzasadniające rozpoznanie skargi powinny być - podobnie jak pozostałe elementy przewidziane w tym przepisie - przedstawione w wydzielonej części skargi, jako odrębny element pisma procesowego (III CZ 36/2001). Samo posłużenie się przez skarżącego sformułowaniem , że zachodzą „okoliczności uzasadniające rozpoznanie skargi ”, nie jest wystarczające dla uznania, iż skarga odpowiada wymaganiom przedstawienia tych okoliczności.
Nawet bowiem gdy skarga kasacyjna zawiera wyodrębnioną część, w której skarżący formułuje wniosek o jej przyjęcie do rozpoznania przez Sąd Najwyższy i uzasadnia go, nie jest to równoznaczne z przesądzeniem, że został spełniony wymóg przewidziany w art. 398[4] § 1 pkt 3 kpc. O tym, czy skarga kasacyjna zawiera niezbędny dla niej element, o którym mowa we wspomnianym przepisie, decyduje nie tyle użycie w niej określeń nawiązujących do ustawowo sformułowanych wymogów skargi kasacyjnej, lecz merytoryczna ocena argumentów przytoczonych w skardze, które powinny w sposób wyraźny i przekonywający świadczyć o tym, że zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności wskazanych w art. 398[9] § 1 kpc, uzasadniających rozpoznanie jej przez Sąd Najwyższy (II CSK 76/2006). Błędny jest pogląd, że wniosek o uchylenie orzeczenia od którego skarga kasacyjna jest wniesiona zastępować może wniosek o jej przyjęcie do rozpoznania (V CZ 127/2005).
Uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania nie może polegać na opisaniu stanu faktycznego sprawy oraz przebiegu procesu, ale powinno odnosić się do przesłanek art. 398[9] § 1 kpc (III CSK 85/2006).
Błędnie nazwany element skargi kasacyjnej, w którym wskazuje się, że skarżącemu chodzi o to, aby Sąd Najwyższy rozpoznał skargę, powinien być potraktowany jako wniosek o jej przyjęcie do rozpoznania (art. 398[4] § 1 pkt 3 kpc) (II PZ 68/2005).
Nie podlega odrzuceniu skarga kasacyjna, w której mimo braku wyodrębnienia wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania (art. 398[4] § 1 pkt 3 kpc), jest sformułowane istotne zagadnienie prawne i jego uzasadnienie (II PZ 63/2005).
Wartość przedmiotu sporu
O obowiązku wskazania w skargi wartości przedmiotu zaskarżenia przesądza - zgodnie z art. 393[3] kpc - majątkowy charakter dochodzonego w sprawie roszczenia, a nie charakter wpisu sądowego należnego od skargi (II CZ 108/98).
W sprawach o roszczenia majątkowe skarga powinna wskazywać wartość przedmiotu zaskarżenia. To formalne wymaganie skargi musi być spełnione niezależnie od tego, czy wartość zaskarżenia ma znaczenie do oceny jej dopuszczalności (I CKN 53/96). W razie zmiany powództwa wartość przedmiotu zaskarżenia decydująca o dopuszczalności skargi może być wyższa od wartości przedmiotu sporu oznaczonej w pozwie (I CZ 169/97).
Poza wypadkami, gdy nastąpiło rozszerzenie powództwa albo zasądzenie ponad żądanie, wartość przedmiotu zaskarżenia skargą nie może przewyższać wartości przedmiotu sporu określonej w pozwie. Wyjątku od reguły, że wartość przedmiotu zaskarżenia nie może przewyższać przedmiotu sporu, nie uzasadnia w szczególności spadek siły nabywczej pieniądza w okresie od wytoczenia powództwa do wniesienia skargi, gdyż obowiązujące prawo nie dopuszcza waloryzacji wartości przedmiotu sporu na użytek oznaczenia wartości przedmiotu zaskarżenia (I CKN 351/97).
Roszczenia nie stanowiące przedmiotu rozpoznania sprawy nie podlegają uwzględnieniu przy oznaczeniu wartości przedmiotu zaskarżenia skargą (I PZ 36/2002).
Jeżeli w pozwie i w skardze powód podał, że wartością przedmiotu sporu i zaskarżenia jest określona kwota pieniężna „wraz ze skapitalizowanymi odsetkami”, to bez podjęcia przez sąd drugiej instancji czynności zmierzających do ustalenia wartości przedmiotu zaskarżenia skargą, niezasadny jest wniosek, że wartością tą nie są objęte skapitalizowane odsetki (I PZ 42/99).
Do oznaczenia wartości przedmiotu zaskarżenia w skargi mają odpowiednie zastosowanie przepisy dotyczące oznaczenia wartości przedmiotu sporu, w tym art. 23[1] kpc (I PZ 91/2001). Niewskazanie przez powoda wartości przedmiotu sporu i przedmiotu zaskarżenia w apelacji nie zwalnia pozwanego od obowiązku oznaczenia wartości przedmiotu zaskarżenia w skargi (II CZ 20/2002).
Będąc zdecydowanymi na wniesienie skargi kasacyjnej prosimy zapoznać się z ofertą naszych usług zaprezentowaną tutaj.
MFLegal Kancelaria Radcy Prawnego zapewnia kompleksową obsługę prawną we wszystkich aspektach działalności prowadzonej przez naszych Partnerów. Zapewniamy doradztwo prawne w sprawach skarg kasacyjnych, apelacji, sprzeciwów od nakazów zapłaty, a także prawa medycznego spadkowego, rozwódów i odszkodowań.
 |
 |
 |
 |
